TRAFİK GÜVENLİĞİ - ÇOCUK KOLTUĞU KULLANIMI
Çocuk Koruma Sistemleri
Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre 2001
yılında tüm kazalar içinde ölümlü ve yaralanmalı
kazalara karışan 0-15 yaş arası çocukların
toplam sayısı 7413'tür. Bu sayı ölümlü ve
yaralamalı kazaya karışan toplam yolcuların
(sürücüler hariç) % 16.03'ünü oluşturmaktadır.
Bu çocukların %32.23'ü 0-5 yaş arasındadır.
Bu ölüm ve yaralanmaların bir çoğunun çocuk
koltuğu ve emniyet kemeri kullanarak önlenmesi
mümkündür. Bununla birlikte birçok ebeveyn
koruma sistemlerini yanlış kullanarak
çocuklarını riske atmaktadırlar. Uzmanlar çocuk
koltuklarının % 80-90'ının, araçlara yanlış
monte edildiklerini veya yanlış kullanıldığını
düşünmektedir.
Bebekler, yeni yürümeye başlamış çocuklar ve
diğer çocuklar fizyolojik olarak yetişkinlerden
çok farklıdır. Gençler bile sadece büyümüş
çocuklardır. Çünkü boyları ve iskelet yapıları
tam olarak gelişmemiştir. Bu nedenle emniyet
kemerleri araç çocuk koltukları gibi yeterli ve
tam anlamıyla bir koruma sağlayamazlar. Çocuk
koltukları gerekli korumayı sağlayacak ekstra
yapılarla tasarlanmıştır.
Çocuk koruma sistemleri hızlı çarpma etkisi
esnasında "kademeli yavaşlama"yı sağlar. Doğru
monte edilmiş çocuk koruma sistemleri, çarpma
sonrası aracın durmasıyla, aracın mevcut hızıyla
ilerleyen çocuğun bedeninin de durmasını sağlar
ve başka nesnelere (insana, zemine veya diğer
araçlara) olabilecek teması da engeller.
Araç çocuk koltukları, çarpma etkisini vücudun
belli bir kısmına yönlendirmeyip, bu etkiyi
vücudun daha güçlü bölgelerine (kalça kemiği,
sırt ve omuz) dağıtarak çarpma etkisini azaltma
işlevini görür.
Çocuk koruma sistemlerini karmaşık bulan bazı
ebeveynler, bu sistemlerin çocuklarını
sıkacağını ve rahatsız edeceğini öne
sürmektedirler. Aşağıda da göreceğiniz gibi,
modern çocuk koruma sistemleri basit ve
çocukların hoşlanacağı şekilde dizayn edilmiş ve
maksimum korumayı sağlayacak niteliktedir.
Çocuklar eğer küçük yaşlardan itibaren araç
çocuk koltuğuna alışmışlarsa, büyümelerine
oranla çocuk koltuğundan daha çok
hoşlanmaktadırlar. Kendi özel koltuklarında
bulunmak onlara inanılmaz haz vermektedir. Bu
nedenle çocuk koruma sistemleri aleyhine ileri
sürülen görüşler tutarsız ve yalnızca basit
bahanelerdir.
Çocuk Koruma Sistemi Çeşitleri
Bebek Koltukları (1 yaşına ve 8-9 kg'a
kadar olan çocuklar için): Bebek
koltukları doğumdan 8-9 kg ve 1 yaşına kadar
olan çocuklar için dizayn edilmiştir ve araçlara
arkaya bakacak şekilde monte edilir. Bebek
koltuğunun arkaya bakmasının nedeni kazalarda
hassas kafa ve boyun yapısına sahip olan bebeğin
daha iyi korunması içindir. Çünkü kaza anındaki
çarpma etkisi bebeğin kafa ve boyun kısmına göre
daha güçlü olan arka kısmına yöneltilecektir.
Koltuk aynı zamanda bebeğin kafasının öne
çarpmaması için ön tarafa tam dayanmamalıdır. Bu
koltuklar bebeklerin kendi kendine hareket
edebileceği döneme kadar kullanılmalıdır.
Hareketli Çocuk Koltukları (0-4 yaş
grubu ve 0-16 kg'a kadar olan çocuklar için):
8-9 kg'mı geçen çocukların arkaya dönük veya öne
bakacak şekilde taşınabilmelerini sağlayacak
hareket kabiliyetine sahiptir. Bu koltuklardan
bazıları 1 yaşının altındaki çocuklar için
arakaya bakar durumda da kullanılmaktadır. Bu
tür koltuklarda çocuklar 9 kg'dan 18 kg'a ve 4
yaşına kadar öne bakacak şekilde oturmalıdır.
Daha sonra bir üst düzey koruma sistemi
kullanılması önerilmektedir.
Destek Koltukları (4-8 yaş grubu ve
28-30 kg'a kadar olan çocuklar için):
Bu koltuklar 4 yaşından büyük ve 28-30 kg'a
kadar olan çocuklardan boy ve kilo olarak
hareketli koltukları kullanamayacak ve henüz
emniyet kemeri de kullanmaya hazır olmayanlar
için geliştirilmiştir. Destek koltukları
yalnızca çocuğu korumakla kalmaz, kemerlerin
rahatça takılıp kullanılmasını ve çocuğun camdan
dışarısını seyredebilmesini de sağlar. Destek
koltuğunda yalnızca iki noktalı kemer varsa
koruyucular kullanılmalıdır. Destek koltukları,
koruyucuların iki ve üç noktalı kemerlerle
birlikte kullanılabileceği şekilde
tasarlanmıştır. Arkası yüksek olan destek
koltuklarının, hassas kafa ve boyun yapısını
daha iyi koruduğu belirlenmiştir.
Emniyet Kemerleri: Çocuğunuzun
mümkün olduğunca daha uzun süre araç çocuk
koltuğunda seyahat etmesini sağlayınız. Boy ve
kilo olarak destek koltuğunu kullanamayacak
kadar büyüdükten sonra emniyet kemeri
kullandırınız. Üç noktalı emniyet kemerinin
omuzdan gelen kısmı, omuz üzerinden ve göğüs
kafesinden çapraz geçmeli, yüz ve boyun
bölgelerine dokunmayacak şekilde ayarlanmalıdır.
İki noktalı kemerler veya üç noktalı kemerlerin
iki noktalı şeridi; kalçaların üst kısmında, ne
çok sıkı ne de çok gevşek durumda bulunmalı,
mide üzerinden geçmemelidir.
Çocuk Koruma Sistemleriyle İlgili Genel
Öneriler
Bütün çocuklar için en güvenli yer arka
koltuktur. Çocuk koltuğu kolayca monte
edilebilecekse, çarpma noktasından en uzak yer
olan arka koltuğun orta kısmına takılması
tavsiye edilmektedir. Çocuklar çarpma noktasına
ne kadar uzak olurlarsa o kadar güvenlidirler.
(Özellikle önden çarpmalarda yaklaşık % 29
oranında daha güvenlidir.)
ve 0-4 yaş kategorileri için dizayn edilen araç
çocuk koltukları yan hava yastığı bulunan
araçların ön koltuklarında kullanılmamalıdır.
Kaza anında açılan hava yastığı koltuğa çarpıp,
çocuğun ağır yaralanmasına hatta ölümüne bile
neden olabilir.
Çocuk mutlaka ön koltukta oturtulacaksa aracın
koltuğu mümkün olduğu kadar geriye çekilmelidir.
(Özellikle yan hava yastığı olan araçlarda.)
Araç çocuk koltuklarının; sağa sola, arkaya öne
kaymaması için, araca emniyet kemeriyle iyice
sabitlenmesi gerekir.
Yeni doğmuş bebeğin bulunduğu koltuktaki
kemerler en alttaki tokaya takılmalı ve tokalar
da omuzda veya omuz altı hizasında bulunmalıdır.
Çocuğun yaş ve kilosuna göre kemer ayarları
artırılmalıdır. Kemerler omuzlar üzerinden ve
ayakların arasından geçmelidir.
Plastik kemer tokalarının tam olarak
takıldığından emin olunmalıdır.
Çocuk koltukları uluslar arası standartlara
uygun olmalı ve uygun olduğuna dair etiketi olup
olmadığına dikkat edilmelidir.
Üretici talimatları ve araçlarda kullanım
kılavuzları mutlaka okunmalıdır.
Bir kazaya karışan araçtaki çocuk koltuğu
kesinlikle kullanılmamalı ve değiştirilmelidir |