Sürücü Kuralları

Trafik Kuralları Hız Kuralları Sürücülerin Uyacağı Kurallar Yayaların Uyacağı Kurallar ÇeşitliKurallar

Sürücü Kuralları

Dönüş Kuralları:

Sağa ve sola dönecek olan sürücüler aşağıdaki kurallara uyarlar.

a) Sağa dönüşlerde sürücüler;

• Sağa dönüş işaretini vermeye,
• Sağ şeride veya dönüşe ayrılmış şeride girmeye,
• Hızını azaltmaya,
• Dar bir kavisle dönmeye,
• Dönülen karayolunun gidiş şeridine ayrılmış en sağ şeridine girmeye, zorunludurlar.

b) Sola dönüşlerde sürücüler;

• Sola dönüş işareti vermeye,
• Yolun gidişine ayrılmış olan kısmının soluna yaklaşmaya,
• Hızını azaltmaya,
• Dönüşe başlamadan, sağdan gelen taşıtlara ilk geçiş hakkını vermeye,
• Dönüş sırasında, karşıdan gelen ve emniyetle durdurulamayacak kadar kavşağa yaklaşmış olan taşıtların geçmesini beklemeye,
• Gireceği yolun gidişe ayrılan kısmına girmek üzere, dönüşünü yaparken, arkadan gelen ve sola dönecek diğer taşıtları engellememek için, geniş kavisle dönüş yapmaya,
• Gireceği yolun gidiş yönünde çok şeritli olması halinde, en sağ şerit dışında, uygun bir şeride girmeye,
• Gireceği yola girdikten sonra en kısa sürede trafiği tehlikeye düşürmeden sağa yaklaşmaya, zorunludurlar.

c) Dönel kavşaklardaki dönüşlerde sürücüler;

• Dönüş işareti vermeye,
• Hızını azaltmaya,
• Orta adaya yakın şeritten kavşağa girmeye,
• Ada etrafında dönerken gereksiz şerit değiştirmemeye,
• Gireceği yola yaklaşırken sağa dönüş işareti ile birlikte sağa yaklaşarak Dönel kavşaktan çıkmaya,
• Gireceği yolun gidiş yönündeki uygun bir şeridine girmeye,
• Yola girdikten sonra en kısa sürede trafiği tehlikeye düşürmeden sağa yaklaşmaya, zorunludurlar.

d) Dönel kavşaklardaki geriye dönüşlerde sürücüler;

sola dönüş halindeki kurallara uymakla birlikte, orta ada etrafında dönerken Gireceği yola yaklaşıncaya kadar şeridini muhafaza etmeye de zorunludurlar. Sağa ve sola dönüşlerde sürücüler kurallara uygun olarak geçiş yapan yayalara, varsa bisiklet yolundaki bisikletlilere ve sola dönüşlerde sağdan ve karşıdan gelen trafiğe ilk geçiş hakkını vermek zorundadırlar. Gidişe ayrılmış birden fazla şeridi bulunan yollarda, en sağdaki veya soldaki şerit işaretlenmek suretiyle sadece dönüşlere ayrılabilir. Ayrılmış bu şeritlere bitişik diğer şeritlerden de işaretlenmek suretiyle sağa veya sola dönüşlere izin verilebilir. Bu dönüşler için yukarıdaki (a) ve (b) bentlerindekine benzer manevra yapılır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler para cezası ile cezalandırılırlar.

Geçme kural ve yasakları:

Sürücülerin geçme sırasında uymak zorunda oldukları kural ve yasaklar şunlardır.

a) Geçme kuralları: Sürücülerin önlerinde giden bir aracı geçmeleri için;

• Kendisini takip eden sürücülerin kendisini geçmeye başlamamış olması,
• Önündeki sürücünün başka bir taşıt veya aracı geçme niyetini belirten uyarma işaretini vermemiş olması,
• Geçeceği aracın hızı ile geçme esnasındaki kendi hızını da göz önüne alarak iki yönlü trafiğin kullanıldığı taşıt yollarında karşıdan gelen trafik dahil karayolunu kullananların tümü için tehlike veya engel olmadan geçme için kullanacağı şeridin yeteri kadar ilerisinin boş olması, zorunludur. Geçme, geçilecek aracın solundaki şeritten yapılır. Geçilecek aracın sürücüsü ses ve ışık cihazları ile uyarılarak, geçerken kullanılan şeritte güvenli mesafe gidildikten sonra işaret verilip izlenecek seride girmekle tamamlanır. Araçların sağından veya banketlerden yararlanmak suretiyle geçmek yasaktır. Ancak herhangi bir araç, başka bir yola, karayoluna bitişik bir mülke girmek veya sola yanaşıp durmak için bu niyetini sola dönüş işareti ile belirtmiş ise bunların sağındaki şeritten geçilebilir. Gidişe ayrılmış yol bölümlerinde, şerit değiştirmemek şartı ile bir şeritteki taşıtların diğer şeritteki taşıtlardan hızlı gitmesi geçme sayılmaz.

b) Geçmenin yasak olduğu yerler;

• Geçmenin herhangi bir trafik işareti ile yasaklandığı yerlerde,
• Görüş yetersizliği olan tepelerde ve dönemeçlerde,
• Yaya ve okul geçitleri yaklaşımında,
• Kavşaklarda, demiryolu geçitlerinde ve bunların yaklaşımında,
• Gidiş ve geliş için birer şeridi bulunan iki yönlü trafiğin kullanıldığı köprü ve tünellerde, Sürücülerin önlerindeki bir aracı geçmeleri yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler para cezası ile cezalandırılırlar.

Geçilen araçlara ait kurallar:

Geçilmek istenen araçların sürücüleri:a) Duyulur veya görülür bir geçiş işareti alınca trafiğin iki yönlü kullanıldığı karayollarında taşıt yolunun sağ kenarından girmek, dörtten fazla şeritli veya bölünmüş karayollarında bulunduğu şeridi izlemek ve hızını arttırmamak, b) Dar taşıt yolları ile trafiğin yoğun olduğu karayollarında yavaş gitme nedeni ile kendilerini geçmek için izleyen araçların kolayca ve güvenli geçmelerini sağlamak için; araçlarını elverdiği oranda sağ kenara almak, yavaşlamak, gerekiyorsa durmak, c) Geçiş üstünlüğü bulunan bir aracın duyulur veya görülür işaretini alınca, bu araçların kolayca ilerlemelerini sağlamak için taşıt yolu üzerinde yer açmak, gerekiyorsa durmak, zorundadırlar.

Şerit izleme, gelen trafikle karsılaşma, araçlar arasındaki mesafe, yavaş sürme ve geçiş kolaylığı sağlama:

Sürücüler aşağıdaki kurallara ve yasaklara uymak zorundadırlar.

a) Şerit izleme:

• Sürücülerin geçme, dönme, duraklama, durma ve park etme gibi haller dışında şerit değiştirmeleri veya iki şeridi birden kullanmaları,
• Kavşaklara yaklaşırken, yerleşim yerleri dışında yüzelli metre, yerleşim yerlerinde ise otuz metre mesafe içinde ve kavşaklarda şerit değiştirmeleri,
• Araçların cinsine ve hızına uygun olmayan şeritten gitmeleri,
• İşaret vermeden şerit değiştirmeleri, yasaktır.

b) Gelen trafikle karşılaşma :

Sürücüler; iki yönlü trafiğin kullanıldığı taşıt yollarında karşı yönden gelen araçların geçişini zorlaştıran bir durum varsa geçişi kolaylaştırmak için aracını sağ kenara yanaştırmaya, gerektiğinde sağa yanaşıp durmaya, Dağlık ve dik yokuşlu karayollarında karşılaşma halinde, çıkan araç için geçiş güç veya mümkün değilse, güvenli geçişi sağlamak üzere, inen araçlar, varsa önceden sığınma cebine girmeye, sığınma cebi yoksa sağ kenara yanaşıp durmaya, gerektiği hallerde geri gitmeye, zorunludurlar.

c) Araçlar arasındaki mesafe:

Sürücüler önlerinde giden araçları yönetmelikte belirtilen güvenli ve yeterli bir mesafeden izlemek zorundadırlar.

d) Yavaş sürme ve yasaklama:

Sürücülerin; araçlarını zorunlu bir neden olmadıkça, diğer araçların ilerleyişine engel olacak şekilde veya işaretle belirtilen hız sınırının çok altında sürmeleri, güvenlik nedeni veya verilen herhangi bir talimata uyulması dışında, başkalarını rahatsız edecek veya tehlikeye sokacak şekilde gereksiz ani yavaşlamaları yasaktır.

e) Geçiş kolaylığı sağlamak:

Taşıt yolunun dar olduğu yerlerde aksini gösteren bir trafik işareti yoksa, motorsuz araçları kullananlar motorlu araçlara, otomobil, minibüs, kamyonet, otobüs, kamyon, arazi taşıtı, lastik tekerlekli traktör, iş makineleri, yazılış sırasına göre kendisinden öncekilere geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar

Kavşaklarda geçiş hakkı:

Kavşaklarda aşağıdaki kurallar uygulanır.

a) Kavşağa yaklaşan sürücüler, kavşaktaki şartlara uyacak şekilde yavaşlamak, dikkatli olmak, geçiş hakkı olan araçların önce geçmesine imkan vermek zorundadırlar.

b) Trafik zabıtası veya trafik işaret levhası veya ışıklı trafik işaret cihazları bulunmayan kavşaklarda:

• Bütün sürücüler geçiş üstünlüğüne sahip olan araçlara,
• Bütün sürücüler doğru geçmekte olan tramvaylara,
• Doğru gecen tramvay hattı bulunan karayoluna çıkan sürücüler bu yoldan gelen araçlara,
• Bolünmüş yola çıkan sürücüler bu yoldan geçen araçlara,
• Tali yoldan ana yola çıkan sürücüler ana yoldan gelen araçlara,
• Dönel kavşağa gelen sürücüler Dönel kavşak içindeki araçlara,
• Bir iz veya mülkten çıkan sürücüler, karayolundan gelen araçlara,

c) Kavşak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı oldukları işaretlerle belirlenmemiş ise;

• Motorsuz araç sürücüleri motorlu araçlara,
• Motorlu araçlardan soldaki, sağdan gelen araca, geçiş hakkını vermek zorundadırlar.

d) Işıklı trafik işaretleri izin verse bile trafik akımı; kendisini kavşak içinde durmaya zorlayacak veya diğer doğrultudaki trafiğin geçişine engel olacak ise, sürücülerin kavşağa girmeleri yasaktır.

e) Trafik zabıtası, yetkili kişi veya trafik ışıklı işareti ile yönetilen kavşaklarda, sürücüler kavşağı en kısa zamanda geçmek zorundadırlar. Sürücülerin gereksiz olarak yavaşlamaları, durmaları, taşıttan inmeleri, taşıt veya araçların motorlarını durdurmaları yasaktır.

f) Aksine bir işareti olmadıkça, bütün kavşaklarda araçlar ray üzerinde hareket eden taşıtlara ilk geçiş hakkını vermek zorundadır. (Değişik: 25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler para cezası ile cezalandırılırlar.

İndirme ve bindirme kuralları:

sürücüler aksine bir işaret bulunmadıkça araçlarını gidiş yönlerine göre yolun en sağ kenarında durdurmaya, yolcularının iniş ve binişlerini sağ taraftan yaptırmaya ve yolcular da iniş ve binişlerini sağ taraftan yapmaya zorunludurlar. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler ve yolcular para cezası ile cezalandırılırlar.

Duraklama ve park etme:

Yerleşim birimleri dışındaki karayolunda zorunlu haller dışında taşıt yolu üzerinde duraklamak veya park etmek yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Zorunlu hallerde gerekli önlemleri almadan duraklayan veya parkeden sürücüler ile zorunlu haller dışında duraklayan veya parkeden sürücüler para cezası ile cezalandırılırlar.

Taşıt yolu üzerinde:

• Duraklamanın yasaklandığının bir trafik işareti ile belirtilmiş olduğu yerlerde,
• Sol şeritte ( Raylı sistemin bulunduğu yollar hariç) ,
• Yaya ve okul geçitleri ile diğer geçitlerde,
• Kavşaklar , tüneller, rampalar, köprüler ve bağlantı yollarında ve buralara yerleşim birimleri içinde beş metre ve yerleşim birimleri dışında yüz metre mesafede,
• Görüşün yeterli olmadığı tepelere yakın yerlerde ve dönemeçlerde, f) Otobüs , tramvay ve taksi duraklarında,
• Duraklayan veya park edilen araçların yanında,
• İşaret levhalarına, yaklaşım yönünde ve park izni verilen yerler dışında; yerleşim birimi içinde onbeş metre ve yerleşim birimi dışında yüz metre mesafede, duraklamak yasaktır.

Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler para cezası ile cezalandırılırlar.

Park etmenin yasak olduğu yerler ve haller:

Taşıt yolu üzerinde

• Duraklamanın yasaklandığı yerlerde,
• Park etmenin trafik işaretleri ile yasaklandığı yerlerde,
• Geçiş yolları önünde veya üzerinde,
• Belirlenmiş yangın musluklarına her iki yönden beş metrelik mesafe içinde,
• Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının duraklarını belirten levhalara iki yönden onbeş metrelik mesafe içinde,
• Üç veya daha fazla ayrı taşıt yolu olan karayolunda ortadaki taşıt yolunda,
• Kurallara uygun şekilde park etmiş araçların çıkmasına engel olacak yerlerde,
• Geçiş üstünlüğü olan araçların giriş ve çıkışının yapıldığının belirlendiği işaret levhasından onbeş metre mesafe içinde,
• İşaret levhalarında park etme izni verilen süre veya zamanın dışında,
• Kamunun faydalandığı ve yönetmelikte belirtilen yerlerin giriş ve çıkış kapılarının her iki yönde beş metrelik mesafe içinde,
• Park için yer ayrılmamış veya trafik işaretleri ile belirtilmemiş alt geçit, üst geçit ve köprüler üzerinde veya bunlara on metrelik mesafe içinde,
• Park etmek için tespit edilen süre ve şeklin dışında,
• Belirli kişi, kurum ve kuruluşlara ait araçlara, yönetmelikteki esaslara göre ayrılmış ve bir işaret levhası ile belirlenmiş park yerlerinde,
• Ayrıca yönetmelikte belirtilen haller dışında yaya yollarında, park etmek yasaktır.

Bu madde hükümlerine uymayan sürücüler para cezası ile cezalandırılırlar. Yasaklara aykırı park edilmiş araçlar trafik zabıtasınca kaldırılabilir. Yasaklanan yerlerde ve hallerde park edilmiş olan araçların hangilerinin hangi şartlarda, kaldırılıp götürüleceği, götürülme sırasında zarara ve ziyana uğratılmaması için alınacak önlemler ile kaldırma ve götürme giderlerinin tahsili usul ve esasları yönetmelikte gösterilir. Kaldırılıp götürülen araçların giderleri ile verilen ceza, sürücüsü veya sahibince ödenmeden araç teslim edilmez.

Karayolu üzerinde park etme izni verilmeyen araçlar:

Yerleşim birimleri içindeki karayolunda, bir trafik işaretiyle izin verilmedikçe ve yükleme, boşaltma, indirme, bindirme, arızalanma gibi zorunlu nedenler dışında kamyon, otobüs ve bunların katarları, lastik tekerlekli traktörler ile her türlü iş makinelerinin park edilmesi yasaktır. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler para cezası ile cezalandırılırlar.

Araçların ışıklandırılması :

Karayolunda trafiğe çıkan bütün araçların, nicelik ve nitelikleri yönetmelikte belirtilen şartlara uygun ışık donanımı bulundurmaları zorunludur. Işık donanımına ait ayrıntılar yönetmelikte gösterilir. Kanun ve yönetmelikte belirtilmeyen lambalar trafik zabıtasınca söktürülür. (Değişik:25.05.1997 - 4262/4 md.) Bu madde hükmüne uymayan sürücüler para cezası ile cezalandırılırlar.

Işıkların kullanılması:

Araçların sürülmesi sırasındaki zorunluluk ve yasaklar aşağıda gösterilmiştir.

Zorunluluklar :

• 1. (Değişik:17.10.1996 - 4199/24 md.) Yerleşim birimleri dışındaki karayollarında geceleri seyrederken, yeterince aydınlatılmamış tünellere girerken, benzeri yer ve hallerde uzağı gösteren ışıkların yakılması,
• 2. (Değişik:17.10.1996 - 4199/24 md.) Geceleri, yerleşim birimleri dışında karayollarındaki karsılaşmalarda, bir aracı takip ederken, bir aracı geçerken yan yana gelinceye kadar ve yerleşim birimleri içinde, gündüzleri ise görüşü azaltan sisli, yağışlı ve benzeri havalarda yakını gösteren ışıkların yakılması,
• 3. Kuyruk (arka kenar) ışıklarının uzağı veya yakını gösteren ışıklar veya sis ışıkları ile birlikte kullanılması, zorunludur.

Yasaklar:

• 1. Gece sis ışıklarının sisli, karlı ve sağnak yağmurlu havalar dışında diğer farlarla birlikte yakılması,
• 2. Dönüş ışıklarının geç anlamında kullanılması,
• 3. Karşılaşmalarda ışıkların söndürülmesi,
• 4. Öndeki aracı geçişlerde uyarı için çok kısa süre dışında uzağı gösteren ışıkların yakılması,
• 5. Yönetmelikte belirlenecek esaslara aykırı olarak ışık takılması ve kullanılması,
• 6. Sadece park lambaları ile seyredilmesi, yasaktır.

Araçların yüklenmesi:

Araçların yüklenmesinde yönetmelikte belirtilen ölçü ve esaslara aykırı olarak:

• a) Taşıma sınırı üstünde yolcu alınması,
• b) Taşıma sınırı üstünde yük alınması veya taşıma sınırı aşılsın veya aşılmasın dingil ağırlıklarını aşacak şekilde yüklenmesi,
• c) Karayolu yapısı ve kapasitesi ile trafik güvenliği bakımından tehlikeli olabilecek tarzda yükleme yapılması,
• d) Tehlikeli ve zararlı maddelerin gerekli izin ve tedbirler alınmadan taşınması,
• e) Ağırlık ve boyutları bakımından taşınması özel izne bağlı olan eşyanın izin alınmadan yüklenmesi, taşınması ve taşıttırılması,
• f) Gabari dışı yük yüklenmesi, yük üzerine veya araç dışına yolcu bindirilmesi,
• g) Yükün karayoluna değecek, düşecek, dökülecek, saçılacak, sızacak, akacak, kayacak, gürültü çıkaracak şekilde yüklenmesi,
• h) Yükün, her çeşit yolda ve yolun her eğiminde dengeyi bozacak, yoldaki bir şeye takılacak ve sivri çıkıntılar hasıl edecek şekilde yüklenmesi,
• i) Sürücünün görüşüne engel olacak, aracın sürme güvenliğini bozacak ve tescil plakaları, ayırım işaretleri, dur ve dönüş ışıkları ile yansıtıcıları örtecek şekilde yüklenmesi,
• j) Çeken ve çekilen araçlarla ilgili şartlar ve tedbirler yerine getirilmeden araçların çekilmesi, yasaktır.

Gerekli hallerde kamyon, kamyonet, römork ve yarı römorklarla yolcu veya yükle birlikte yolcu taşınabilmesine ilişkin esaslar yönetmelikte belirtilir Ayrıca, bütün sorumluluk ve giderler araç işletenine ait olmak üzere, fazla yolcular en yakın yerleşim biriminde indirilir. Bu maddenin (b), (d) ve (e) bentlerindeki şartlara uymayan yük taşımasında kullanılan taşıtlar, gerekli şartlar sağlanıncaya kadar trafikten men edilir.

Sürekli ve süreksiz olarak yük naklettiren kamu kurum ve kuruluşları ve gerçek ve tüzel kişilere ait işletmeler, yük nakli yaptırdıkları araçların azami toplam ağırlıklarını dikkate alarak yükleme yapmak zorundadırlar. Bu hükme aykırı hareket edenler hakkında her araç için ............. lira para cezası uygulanacağı gibi araçlar trafikten men edilir. Ancak, maden ocaklarından çıkarılan tartılamayan dökme ve blok yüklerin ve zirai ürünlerin stok mahalline ve kısa mesafeli taşınmalarında araçların istiap hadlerini yüzde onbeş oranında aşabilmeleri mümkündür. Ancak ağırlık kontrolü ile tartı toleransları yönetmelikte belirlenir. Uluslararası yük taşımacılığına ilişkin konularda ikili ve çok taraflı anlaşma hükümleri saklıdır.

Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücüleri ile ilgili kurallar:

Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücülerine aşağıdaki kurallar uygulanır.

• a) Ayrı bisiklet yolu varsa , bisiklet ve motorlu bisikletlerin taşıt yolunda, Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosikletlerin yayaların kullanmasına ayrılmış yerlerde, Bunlardan ikiden fazlasının taşıt yolunun bir şeridinde yan yana sürülmesi yasaktır.
• b) Bisiklet sürenlerin en az bir elleri, motorlu bisiklet sürenlerin manevra için işaret verme hali dışında iki elleri ve motosiklet sürenlerin devamlı iki elleri ile taşıtlarını sürmeleri ve yönetmelikte belirtilen güvenlik şartlarına uymaları zorunludur.
• c) Bisiklet, motorlu bisiklet ve sepetsiz motosiklet sürücülerinin, sürücü arkasında yeterli bir oturma yeri olmadıkça başka kişileri bindirmeleri ve yönetmelikte belirtilen sınırdan fazla yük taşımaları yasaktır. Sürücü arkasında ayrı oturma yeri olan bisiklet, motorlu bisiklet ve sepetsiz motosikletlerle bir kişiden fazlası taşınamaz.

Araç manevralarını düzenleyen kurallar:

Manevralarda aşağıdaki kurallar uygulanır.

• a) Sürücülerin, park yapmış taşıtlar arasından çıkarken, duraklarken taşıt yolunun sağına veya soluna yanaşırken, sağa veya sola dönerken, karayolunu kullananlar için tehlike doğurabilecek ve bunların hareketlerini zorlaştıracak şekilde davranmaları yasaktır.
• b) Yönetmelikte belirtilen şartlar dışında geriye dönmek veya geriye gitmek yasaktır. İzin verilen hallerde bu manevraları yapacak sürücüler, karayolunu kullananlar için tehlike veya engel yaratmamak zorundadır.
• c) Dönüşlerde veya şerit değiştirmelerde sürücülerin niyetlerini dönüş işaret ışıkları veya kol işareti ile açıkça ve yeterli şekilde belirtmesi , işaretlerin manevra süresince devam etmesi ve biter bitmez sona erdirilmesi zorunludur.

2018-02-17T11:00 Sürücü Kuralları