SAĞLIK RAPORUNDA TEMEL
ESASLAR;
SAĞLIK BAKANLIĞI
Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
SAĞLIK KURULLARINCA VERİLECEK SÜRÜCÜ OLUR RAPORLARININ
DÜZENLENMESİNE ESAS OLAN SAĞLIK MUAYENESİNDE SÜRÜCÜ
ADAYLARINDA ARANILACAK SAĞLIK ŞARTLARI İLE
MUAYENELERİNE İLİŞKİN ESASLAR
GÖZ MUAYENESİ
1) Göz muayenesi açısından sürücü belgeleri
aşağıda belirtildiği şekilde iki gruba ayrılır:
Birinci grup: A1, A2, B, F, H
İkinci grup: C, D, E, G
2) Görme Derecesi
a) Birinci grup sürücülerde düzeltmeli veya
düzeltmesiz olarak bir gözün görmesi 2/10 dan aşağı
olmamak şartıyla her iki gözün görme toplamı 12/20
olmalıdır.
ÖRNEK: 1 nci Göz 2 nci Göz
2/10 10/10
3/10 9/10
4/10 8/10
5/10 7/10
6/10 6/10
b) İkinci grup sürücülerde düzeltmeli veya düzeltmesiz
olarak bir gözün görmesi 6/10 ' dan aşağı olmamak
şartıyla her iki gözün görme toplamı 16/20 olmalıdır.
3) Görme Düzeltmesi
a) Gözlükle düzeltme kabul edilir. Ancak araç
kullanırken sürücü gözlüğünü takmak zorundadır.
b) Kontakt lens ile düzeltme kabul edilir. Ancak
araç kullanırken kontakt lensin takılması zorunlu-
dur.
4) Görme Alanı
a) Santral skotom olmamalıdır.
b) Her iki gözün periferik görme alanları toplamı
140 derece olmalıdır.
5) Derinlik Duyusu
Normal olmalıdır.
6) Renk Duyusu
Renk duyusu ölçme muayeneleri renkli yün yumaklar
veya renkli fener testleri ile yapılır. Bu testlerde
renkleri ayırt edemeyenler mutlak renk körü kabul
edilir. Renk körlüğü olan kişilere sürücü belgesi
verilmez.
7) Görme derecesi ne olursa olsun bir gözü
olmayanlara sürücü belgesi verilmez.
8) Görme derecesi ne olursa olsun gece körlüğü
olanlara sürücü belgesi verilmez.
9) Ptozis- Hemiptozis
a) Görme derecesi ne olursa olsun bir veya iki
gözünde tam Ptozis olanlara sürücü belgesi verilmez.
b) Ameliyatla düzeltilmiş veya ameliyatsız olarak
Hemiptozis olanlarda; üst kapak kenarı primer
pozisyonda iken pupillanın üst kenarına kadar iniyor,
fakat pupilla alanını engellemiyorsa ve görme
dereceleri ikinci maddeye uygun ise sürücü belgesi
verilir.
10)Diplopi ve paralitik şaşılığı olanlara görme
dereceleri ne olursa olsun sürücü belgesi verilmez.
11) Şaşılığı mevcut olup da binoküler görmesi
olan ve görme dereceleri göz muayenesinin 2 nci
maddesindeki şartlara uygun olanlara sürücü belgesi
verilebilir.
12)Afaki
a) Tek veya iki taraflı afak olanlara ikinci grup
sürücü belgesi verilmez.
b)Tek veya iki taraflı afak olanlar ameliyattan 6
ay sonra göz muayenesinin 2/a bölümündeki görme
şartlarına sahip iseler birinci grup sürücü belgesi
verilir.
c) Psödoafaklar,görme dereceleri göz muayenesinin
2 nci bölümündeki şartlara uygun ise ehliyet
alabilirler.
13) Progresif Hastalıklar
Görmeyi zamanla azaltabilecek (katarakt, makula
dejenerasyonu, retinopatiler gibi) hastalıklarda görme
durumu göz muayenesinin 2 nci bölümündeki şartlara
uysa dahi bu sürücülerin muayeneleri yılda 1 kez
tekrarlanmalıdır.
İÇ HASTALIKLARI
MUAYENESİ
1) DİABETES MELLİTUS
a) Ağır diabetes mellitus vakalarına (diabetik
kronik komplikasyonları örneğin; retinopati nefropati,
nöropati gibi gelişmiş olanlara) sürücü belgesi
verilmez
b) Kontrollü diyabetlilere, belirli aralıklarla
muayene ve tettik edilmek üzere sürücü belgesi
verilebilir
2) GÖĞÜS-KALP ve DAMAR HASTALIKLARI
a) Ağır koron er yetmezliği olanlara sürücü
belgesi verilmez.
b) Daha önce miyokard enfarktüsü geçirenlere C,
D, E, ve G Sınıfı Sürücü Belgesi verilmez. B Sınıfı
Sürücü Belgesi alanların da ticari araç
kullanamayacağı belgesine işlenir. Miyokard enfarktüsü
geçirenlere diğer sınıf sürücü belgeleri ise, belirli
aralıklarla kontrol edilmek şartıyla verilebilir.
c) Kan basıncı maksiması 250 mmHg ve daha yüksek
olanlar ile malign hipertansiyonlulara kalp atım
sayısı çok düşük (dakikada 40'ın altında),
atrioventriküler bloku bulunan ve Hasta Sinüs Sendromu
bulunan ve kalıcı "pacemaker" takılmamış olanlara
sürücü belgesi verilmez.
3) ORGAN YETMEZLİKLERİ
a)Hayati öneme haiz organlarında dekompanse
yetmezliği olanlara sürücü belgesi verilmez.
b) Büyük organ nakli geçirmiş olanlara veya
kronik böbrek yetmezliği olup diyaliz tedavisi
görenlere, ilgili uzmanının görüşü alınmak suretiyle
sürücü belgesi verilir.
4)LABORATUAR TESTLERİ
Sürücü adaylarınca yapılacak laboratuar testleri
doktorun takdirine bağlıdır.
KULAK- BURUN -BOĞAZ MUAYENESİ
1) İşitme normal olmalıdır. Normal bir kulak,
fısıltıyı en az 5 metreden duyar. Bir kulak normal
işitiyorsa, diğer kulak fısıltıyı en az 2,5 metreden
duymalıdır. (Odyometri ile ölçüm yapılması durumunda,
normal kulak hava yolu eşiği 20 dB'den iyi işitmek
üzere, diğer kulaktaki kayıp en fazla 40 dB
olmalıdır.)
2) Bir kulağı normal olup, diğer kulağı işitme
cihazından istifade edenler, B ve F Sınıfı Sürücü
Belgesi alabilirler. Bu durumda fısıltı en az 1
metreden duyulmalıdır.
3) İşitme cihazı kullananlar, A1, A2, C, D, E, G
Sınıfı Sürücü Belgesi alamazlar. İşitme cihazı
kullandıkları halde, B Sınıfı Sürücü Belgesi alanların
ticari araç kullanamayacakları belgelerine işlenir.
4) Labirent fonksiyonunu bozacak
kulak-burun-boğaz hastalığı bulunanlara, sürücü
belgesi verilmez. Bu tip hastalıklara yakalanan veya
kalıcı tipte işitme kaybı tesbit edilen sürücülerin,
sürücü belgesi iptal edilir.
5) B Sınıfı Sürücü Belgesi alıp da ticari araç
kullanacaklarda, C, D, E, G Sınıfı Sürücü Belgesi
alacak olanlarda işitrne tam olmalı, ileri derecede
ses kısıklığı, solunum bozukluğu ve ileri derecede
konuşma bozukluğu olmamalıdır.
6) Hiçbir sınıf sürücüde habis ur bulunmamalıdır.
7) E Sınıfı Sürücü Belgesi alacak olanlar ile B
Sınıfı Sürücü Belgesi alacaklardan ticari taşıt
kullanacak olanlarda, doğuştan veya sonradan meydana
gelen ileri derecede şekil bozukluğu ve harabiyet
olmamalıdır. B Sınıfı Sürücü Belgesi alıp da bu
durumda olanların ticari araç kullanamayacak- ları
belgelerine işlenir.
8) Rudimental auricula ve dış kulak yolu atrezisi
olmamalı, eğer 2 ve tek taraflı Rudimental auricula ve
dış kulak yolu atrezisi bulunanlarda iletim tip işitme
kaybı varsa, ikinci madde ile değerlendirilir.
9) Bedenen ve ruhen sağlam, görme derecesi sürücü
belgesi almaya elverişli olan sağır ve dilsizlere
sadece otomobil kullanmak üzere H Sınıfı Sürücü
Belgesi verilebilir. Bunların kullanacağı araçlara,
sağır ve dilsiz olduklarını belirleyen özel işaretler
konulması ve yeterince dikiz aynaları ile araçların
donatılması gereklidir.
10) Hastalık tesbit edilenlerin durumu hastalık
iyileşinceye kadar ertelenir. Osteitik ve
Kolesteatonlu akıntısı olanlarda durum tedaviden sonra
değerlendirilir.
HARİCİYE MUAYENESİ
1 ) Eklem Hareketleri
a) Vertebra (boyun ve bel) hareketleri:Kişinin
baş ve boynunu arkaya döndürmesini ve bakmasını %
50'den fazla engelleyen boyun Vertebra ve boyun
bölgesi hastalıklarında sürücü belgesi verilmez.
Lumbal Vertebra eğilme ve dönme hareketlerini % 75'den
fazla engelleyen durumlarda da sürücü belgesi
verilmez.
b) Diğer eklem hareketleri: Her iki omuz, dirsek,
kalça ve diz artrodezinde veya fonksiyonel olmayan
ankilozlarında sürücü belgesi verilmez. Ancak simetrik
büyük eklemlerin ve aynı taraf diz, kalça, omuz,
dirsek eklemlerinin fonksiyonel ankiloz ve
artrodezlerinde ortopedi uzmanının kanaatı ile H
Sınıfı Sürücü Belgesi verilebilir.
c) El eklemleri: Her iki elin baş ve işaret
parmaklarının hareketlerinin % 75'ten fazla kaybında
Ortopedi uzmanı kanaatı ile F ve H Sınıfı Sürücü
Belgesi verilebilir. Bundan daha az hareket
sınırlılığı yapan el parmaklarında fonksiyonel
durumdaki ankiloz ve artrodezlerde ortopedi uzmanı
kanaatı ile A1, A2, B, F ve H Sınıfı Sürücü Belgesi
verilebilir.
Bir eldeki baş ve işaret parmağı dışındaki iki
parmaktaki ankilozlarda C, D, E, G sınıfı dışında
sürücü belgesi verilebilir.
2) Ekstremite noksanlığı
a) Bir elin başparmak veya başparmak dışında iki
parmak noksanlığı veya noksan sayılacak şekilde
fonksiyon kaybı olanlarda, Ortopedi uzmanının kanaatı
uyarınca A, B ve H sınıfı, her iki el başparmak
noksanlığı veya ileri derecede fonksiyon kaybı
olanlara F Sınıfı Sürücü Belgesi verilir.
b) Üst ekstremitenin dışında ekstremite
noksanlığı (doğuştan veya sonradan) halinde Ortopedi
uzmanının kanaati uyarınca H Sınıfı Sürücü Belgesi
verilir. Ancak, üst ekstremitenın tek taraflı
noksanlığında da Ortopedi uzmanının kanaatiyle, H
Sınıfı Sürücü Belgesi verilebilir.
c) Alt ekstremite diz altı amputasyonlarında
protezle fonksiyon kazananlara B, F, G sınıfı,
protezle fonksiyon uyumu iyi olmadığı, Ortopedi veya
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uzmanı tarafından özel
tertibatlı araç kullanabilecek durumda olduğu
bildirilenlere, H Sınıfı Sürücü Belgesi verilir.
Bunun dışındaki alt ekstremite noksanlık veya
amputasyonlarında, Ortopedi uzmanı kanaatı uyarınca H
Sınıfı Sürücü Belgesi verilir.
3) Kas, Tendon ve Bağ Lezyonları
Kas, tendon ve bağ lezyonları kalça, diz, omuz,
diz ve ayak bileği eklemlerini veya bu eklemleri
oluşturan kemik hareketlerini % 50'den az bozduğu
Ortopedi veya Nöroloji uzmanınca belirlenenlere F ve H
Sınıfı Sürücü Belgesi, daha fazla bozukluklarda H
Sınıfı Sürücü Belgesi verilir.
a) Bu maddelere uymayan durumlar için, Ortopedi
veya Nöroloji uzmanının vereceği rapora göre işlem
yapılır.
b) Her özürlü için kullanılacak özel tertibatlı
araç, Ortopedi ile Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
uzmanının bulunduğu heyetçe tanımlanır.
RUH ve SİNİR HASTALIKLARI MUAYENESİ
A) Sinir Hastalıkları
1) Santral Sinir Sistemi Hastalıkları
Santral Sinir Sistemi ile ilgili geçirilmiş
hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan uzuvların
parezi ve paralizileri (kontrol, koordinasyon ve denge
açısından), araç kullanmasını ve trafik güvenliğini
engelleyecek şekilde ileri derecede bozuk olanlara,
sürücü belgesi verilmez Hafif derecede bozukluğu
mevcut olanlara, Nöroloji uzmanının kanaatine göre
sürücü belgesi verilebilir.
2) Periferik Sinir Sistemi Hastalıkları
Periferik Sinir Sisteminin etkilenmesi sonucu
ortaya çıkan uzuvlarda parezi ve paraliziler araç
kullanmayı ve trafik güvenliğini engelleyecek şekilde
ileri derecede ise sürücü belgesi verilmez. Hafif
derecede güçsüzlüğü varsa, Nöroloji uzmanının
kanaatine göre sürücü belgesi verilebilir.
İki ayağı felçli (parapleji), diğer vücut
fonksiyonları normal olan şahıslara H Sınıfı Sürücü
Belgesi verilebilir.
3) Epilepsi tesbitinde sürücü belgesi verilmez.
Şüpheli durumlarda klinik gözlem ve EEG tetkiki
dikkate alınır.
B) Kas Hastalıkları
Myopati ve progresif muskuler distrofisi olan
şahıslara sürücü belgesi verilmez. Nöroloji uzmanının
kanaatine göre hafif vakalara yılda 1 kez muayene
olmak kaydıyla A1, A2, B, F ve H Sınıfı Sürücü Belgesi
verilebilir.
C) Ruh Hastalıkları
1) Mental Retardasyon tanısı olanlara sürücü
belgesi verilmez.
2) Her türlü demansı (bunaması) olanlara sürücü
belgesi verilmez.
3) Halen akut yada kronik her türlü psikotik
bozukluğu olanlara sürücü belgesi verilmez
4) Halen aktif olarak bağımlılık düzeyinde alkol
kullananlarla uyuşturucu madde kullananlara sürücü
belgesi verilmez.
5) Ağır derecede davranış bozuklukları ya da
dürtü kontrol bozukluğu olan her türlü nevrotik yada
kişilik bozukluğu olanlara sürücü belgesi verilmez
KONTROL MUAYENESİ
Bu Cetvelin
sağlık muayenesinde sürücü adaylarında aranılacak
sağlık şartları ile ilgili hükümlerinde belirtilen
sürelerde kontrol muayenesinin yanı sıra, ilgili uzman
sürücü adayının sağlık durumunu dikkate alarak sıklığı
2 ila 10 yıl arasında olma ve aşağıda belirtilen yaşa
özel genel kontrol muayenesinden uzun olmamak üzere ek
kontrol muayenesi yükümlülüğü getirebilir. Bu durum,
sağlık kurulu raporunda gerekçesi ile birlikte
belirtilir.
Sürücü adayının sağlık durumundan kaynaklanan ve
yukarıda belirtilen kontrol muayenelerinin yanı sıra,
sağlık durumu kontrol muayenesi gerektirmeyen
sürücülerin;
a) Sürücü belgesi alınan yaştan 50 yaşa kadar 10
yılda bir,
b) 50 yaştan 65 yaşa kadar 5 yılda bir,
c) 65 yaştan sonra her 3 yılda bir,
genel kontrol muayenesi yaptırmaları gerekir.
Kontrol muayenesinde sürücü belgesi almaya engel
bir hastalık veya durum tesbit edildiğinde sürücü
belgesi iptal edilir.
İstanbul'da Sürücü Olur Raporu Veren Bazı Özel
Kuruluşlar;
Şirinevler Polikliniği (Bahçelievler)
İstanbulda Sürücü Olur Raporu Veren Bazı Devlet
Hastaneleri;
Bakırköy Devlet Hastanesi
Haseki Devlet Hastanesi
Şişli Etfal
Not: Sürücü Olur Raporu Sağlık Ocağından
Alınmamaktadır |