Operatör Belgesi,iş makinası

Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca İş Makineleri Kullanım (Operatörlük) Kursu Açılması ve Belge Tanzimi

Madde 2- Genel, katma veya özerk bütçeli kamu kurum ve kuruluşları, bunların kurdukları birlikler ile döner sermaye işletmeleri, iş makineleri kullanma (operatörlük) kursları için gerekli başvuruyu kursun özelliğine göre illerdeki Millî Eğitim Müdürlüğü, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı'nca uygun görülecek taşra birimi, Karayolları Bölge Müdürlükleri ya da Makine Mühendisleri Odası Şubelerinden herhangi birine yaparlar.

Yukarıda belirtilen kuruluşlar gerekli olan evrakı tanzim ettikten sonra farklı fonksiyonları olan her iş makinesi türü için ayrı olmak kaydıyla Valilikten yazılı olarak "öğretime başlama" izni taleb eder. Öğretime başlama izni ile ilgili işlemler ve kursların denetim ve gözetim işlemleri İl Millî Eğitim Müdürlüklerindeki halk eğitimi çalışmalarından sorumlu müdür yardımcısı veya şube müdürü (Halk Eğitimi Başkanı) tarafından yürütülür.

Kurs sonrasında yapılacak sınavlarda başarılı olanlara iş makinesi kullanma sertifikası (operatörlük belgesi) verilir. Sertifika, Millî Eğitim Müdürlüğü-Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı'nca uygun görülecek taşra birimi, Millî Eğitim Müdürlüğü-Karayolları Bölge Müdürlüğü ya da Millî Eğitim Müdürlüğü-Makina Mühendisleri Odası Şube yetkililerince birlikte onaylanır.

Özel Kurum ve Kuruluşlarca İş Makineleri Kullanım (Operatörlük) Kurslarının Açılması, Belge Tanzimi

Madde 3-İş Makineleri Kullanma Sertifikası (Operatörlük Belgesi ) vermek üzere kurs açmak isteyen Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek kişiler, özel hukuk tüzel kişileri veya özel hukuk hükümlerine göre yönetilen tüzel kişiler , Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinin ilgili madde hükümlerine ve 4 üncü maddede belirtilen esaslara göre Millî Eğitim Bakanlığı'ndan kurum açma ve öğretime başlama izni alırlar.

Bu kurslar, motorlu taşıt sürücüleri kursları bünyesinde Millî Eğitim Bakanlığı'ndan izin alarak program ilavesi şeklinde açılabileceği gibi, bağımsız birer kurum şeklinde de açılabilir.

Kurslara devam eden kursiyerlerden, eğitim sonunda millî eğitim müdürlüğünce yapılan sınavda başarılı olanlara İş Makineleri Kullanma Sertifikası (Operatörlük Belgesi) verilir. Sertifika millî eğitim müdürlüğünce onaylanır.

İş Makineleri Kullanım (Operatörlük) Kursu Açılması İçin Kamu ve Özel Kuruluşlarca Yerine Getirilmesi Gereken İşlemler

Madde 4-İş makinesi kullanım (Operetörlük) kursu açmak için başvuruda bulunan kamu ve özel kurumlar aşağıdaki işlemleri eksiksiz olarak yerine getirirler.

a)Verilecek programa uygun olmak üzere azami 10 kursiyer için bir iş makinesi istenir. Özel kuruluşlarca açılacak kurslardan iş makinesinin kurum veya kurucu adına kayıtlı olduğuna dair noter tasdikli ruhsatnamesi veya iş makinesinin en az bir yıl süre ile kiralandığına dair noter tasdikli kira sözleşmesi istenir. Kamu kuruluşları için iş makinesinin kurum ve kuruluşa ait olduğu veya bir başka kurum veya kuruluştan temin edildiğine dair yetkili makamlarca verilen yazılı belge geçerli sayılacaktır. Ancak, kamu kurum veya kuruluşları özel kurum veya kuruluşlardan iş makinesi kiralama yoluna gittiklerinde; en az bir yıllık noter tastikli sözleşme şartı aranır.

b)Uygulama dersleri şantiye, inşaat alanı, makine parkı veya tarlada yapılır.

Bu yerin eğitim için kullanılmasında sakınca bulunmadığına dair, 625 sayılı Kanun kapsamında açılan kurslar için, özel öğretimden sorumlu millî eğitim müdür yardımcısı veya şube müdürü, bayındırlık müdürlüğü ve sağlık müdürlüğü yetkililerince hazırlanan teknik rapor bulunmalıdır.

Kamu kuruluşlarında açılacak kurslarda, bu yerin eğitim için kullanılmasında sakınca bulunmadığına dair, resmi kurumların kendi mühendis ve doktorlarınca hazırlanan rapor ile birlikte ilgili millî eğitim müdür yardımcısının (Halk Eğitim Başkanı) uygun görüş raporu geçerli belge sayılacaktır.

c)Uygulama derslerinde azami 10 (on) kursiyer için bir öğretici görevlendirilir.

d)Eğitimi verilecek farklı fonksiyonları olan her iş makinesi türüne (Biçer-Döver, skreyper, ekskavatör, paletli traktör (dozer), yükleyici... ve diğer iş makineleri) ait programlar, 23.9.1985 tarih ve 2196 sayılı Tebliğler Dergisinde yayımlanan "program çerçevesi"ne göre hazırlanarak onaylatmak üzere Millî Eğitim Bakanlığı'na gönderilir ya da Millî Eğitim Bakanlığı'nca daha önceden kabul edilmiş programlar uygulanır.

f)Özel kursların kapatılması veya operatörlük belgesi verme programının iptali ile ilgili işlemler 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun 15 inci maddesine ve Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin değişik 14 üncü maddesine göre yapılır.

Faaliyetteki motorlu taşıt sürücüleri kursları da, iş makineleri kullanım (Operatörlük) belgesi vermek istemeleri halinde yukarıda belirtilen işlemleri yerine getirirler.

İş Makineleri Kullanım (Operatörlük) Kurslarına Başvuru, Kayıt Kabul ve Devam İşlemleri

Madde 5-Operatör Kurslara katılacak adaylarda aranacak Şartlar:

a)OperatörBelgesi çin Yaş şartı: 18 yaşını bitirmiş olmak.

b)Operatör Belgesi Öğrenim Şartı: En az ilkokul mezunu olmak.

c)Operatör Belgesi  Sağlık Şartı : " Operatörlük yapmasına engel durumunun olmadığına dair " 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun değişik 41-c maddesine uygun olarak alınmış sağlık kurulu raporu bulunmak.

d)Operatör Belgesi  Cumhuriyet Savcılığı Belgesi :2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun değişik 41-e maddesine uygun olarak, ceza almadığına dair belgesi bulunmak.

e)Operatör Belgesi için  2 adet fotoğraf.

f)Operatör belgesi için ikamet belgesi.

Yukarıdaki belgeleri tamamlayan kursiyerlerin kayıtları yapılır. Kursiyerler eğitim programının tamamına devam etmek zorundadırlar.

Operatörlük Kurslarında Eğitim Programları, Ders Konuları ve Süresi

Madde 6-Operatörlük belgesi Programın uygulanmasında aşağıda belirtilen konulara ve sürelere uyulur.

a)İş makinesi nin teknik yapısına ve kullanma amacına göre başlıca özellikleri (Aracın tanıtılması, motor güç aktarma organları, hidrolik, pnömatik . . . gibi ) ve sistemlerinin öğretilmesi : 12 saat, ( 2 gün )

b)İş makinesi nin her türlü ataşman ve ekipmanın tanıtılması, yerinde ve doğru şekilde kullanılmasının öğretilmesi : 10 saat ( 2 gün )

c)İş makinesi nin işyerinde, arazide ve karayolunda emniyetli, ekonomik ve verimli şekilde tekniğine uygun kullanılması ve aracın ayarları ile ilgili bilgi ve becerilerin kazandırılması : 12 saat ( 2 gün )

d)İş makinesi nin günlük, haftalık, aylık ve 6 aylık bakımının öğretilmesi : 6 saat (1gün )

e)İş makinesi nin arıza belirtilerinin öğretilmesi, sürücü tarafından giderilebilecek küçük onarımlarının anlatılması : 10 saat ( 2 gün )

f)İş makinesi nin özelliğine göre makine enerji tasarrufu ve çevre ilişkisinin anlatılması: 6 saat ( 1 gün )

g)İş makinelerini taşıma kurallarıyla ilgili olarak, Karayolları Genel Müdürlüğü yetkili birimlerinden alınacak " özel yük taşıma izin belgesi " hakkında genel bilgiler: (2 saat)

h)Her türlü inşaat çalışmaları sırasında yapılacak trafik işaretlemeleri hakkında genel bilgiler: (2 saat )

Bu maddede belirtilen ders saati süreleri asgari olup, iş makinesinin özelliğine göre, ayrıca 6-12 saat daha eğitim verilebilir.

E?itim Programlarının Uygulanması

Madde 7- Eğitim programının tamamı uygulamalı ve araç başında izlenir. Ancak, kapalı olan ve yapısı itibarı ile çalışma şekli ve tekniği gösterilebilecek şekilde anlatılamayan sistem, devre, parça ve bölümler; çizimlerle, şema ve benzeri araç-gereçlerle derslikte teorik olarak anlatılacaktır.

Kurslar için hazırlanan dönem planları ve ders dağıtım çizelgeleri ile kursa katılacak adayların listeleri kamu ve özel kurs olma özellikleri dikkate alınmak kaydıyla Millî Eğitim Müdürlüklerince, onaylandıktan sonra eğitime başlanır.

Kurslarda Öğretici Olarak Görevlendirileceklerin Nitelikleri.

Madde 8- Kurslarda öğretici olarak görevlendirileceklerde şu nitelikler aranır.

a)Asgari iki yıllık meslek yüksek okulu motor veya makine bölümü mezunu olmak ve iş makineleri konusunda eğitim aldığını belgelendirmek.

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nca açılacak kurslarda ise, tarım makineleri bölümü mezunu ziraat mühendisi veya ziraat teknik lisesi, makine ağırlıklı ziraat meslek lise mezunu olmak.

b)Öğreticilik yapma niteliğine sahip olduğuna dair belgesi bulunmak.

Tarım sektöründe kullanılan iş makinesi kullanacaklara öğreticilik yapacakların belgeleri Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın ilgili birimlerince,

Diğer iş makinelerini kullanacaklara öğreticilik yapacakların belgeleri Karayolları Genel Müdürlüğü veya Makine Mühendisleri Odasınca,

" . . . . . . . . . . programında öğreticilik yapabilir. " ifadesi yazılarak onaylanacaktır.

c)625 sayılı Kanuna göre faaliyette bulunan Operatörlük Kurslarında bu maddede belirtilen belgelerle birlikte Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin 37 nci maddesindeki belgelerin Milli Eğitim Bakanlığı'na gönderilerek öğreticiler için ön izin belgesi alınır. Kamu kurum ve kuruluşlarınca açılacak kurslarda öğreticiler için Millî Eğitim Bakanlığı'ndan ayrıca ön izin belgesi alınmaz.

Bu kurslarda ayrıca 625 sayılı Kanun ile bu Kanuna dayalı olarak çıkartılan Yönetmelik, Yönerge ve diğer emirler uygulanır.

d)Özel veya kamu kuruluşunda görevli olup, şartları taşıyanlar, bu kurslarda görev almak istemeleri halinde iş yerlerinden, " Ders saati ücretli olarak çalışmasında sakınca bulunmadığına" dair muaffakat belgesi almalar? gerekir.

Kurs Bitirme Sınavları ve Sertifikaların Düzenlenmesi.

Madde 9- Kursun başlangıcında düzenlenen listeye göre eğitimlerini tamamlayanlar dönem sonunda sınava alınırlar. Sınavlar en az 3 kişiden oluşan bir komisyon tarafından yapılır.

Kamu kurum ve kuruluşlarınca açılacak kurslardaki sınavlarda sınav kurulu millî eğitim müdür yardımcısı veya şube müdürünün (Halk Eğitim Başkanı) başkanlığında, kurs müdürü, dersin usta öğreticisi, ile kurs ve sertifikanın özelliğine göre Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca uygun görülecek taşra birimi, Karayolları Bölge Müdürlüğü ve Makine Mühendisleri Odası şube temsilcisinden oluşur.

625 sayılı Kanuna göre faaliyette bulunan kurslarda yapılacak sınavlarla ilgili sınav kurulu millî eğitim müdür yardımcısı veya şube müdürünün (özel öğretime bakan) başkanlığında,kurs müdürü ve dersin usta öğreticisinden meydana gelir.

Sınavlar yazılı ve uygulamalı olmak üzere iki bölümde düzenlenir.

a)Yazılı sınav:

Sınav Kurulu, ders programına göre en az 20 soruluk bir test ve buna ait cevap anahtar? hazırlar.

Sınav, kurul üyelerinin gözetim ve denetiminde yapılır. Her sınav salonunda azami 20 kursiyer bulunur.

Yazılı sınavda başarılı olanlar uygulama sınavına alınırlar.

b)Uygulama sınavı:

Sınav, aracın bulunduğu yerde ve araç üzerinde yapılır.

Önce sözlü sınav yapılır. En az 10, en çok 20 soru sorulur. Ancak, sınavda kaç soru sorulacağı kurulca önceden kararlaştırılır. Ayrıca sorularla ilgili uygulamalar yaptırılır.

Sözlü sınavdan sonra, kurul üyelerince tesbit edilecek şekil ve sürede kursiyere araç kullandırılır. Araç kullanma işi, kursun uygulama derslerini gerçekleştirdiği alanda yapılır.

c)Değerlendirme:

Sınav kurulu üyeleri, yazılı ve uygulama sınavlarını 100 puan üzerinden ayrı ayrı değerlendirirler. Puan ortalamasına göre; yazılı sınavdan 70, uygulama sınavından (sözlü ve araç kullanma sınavlarının not ortalamasından) 70 puan alan kursiyerler başarılı sayılırlar.

Değerlendirme tamamlandıktan sonra, sonuçlar kurul üyeleri tarafından "not cetvelleri"ne geçirilip imzalanır ve kurs müdürlüğüne tutanakla verilir.

Kurs müdürü, başarılı olan kursiyerlere, ekteki Ek:1'e uygun operatörlük belgesini tanzim ederek ilgili birimlere onaylattıktan sonra imza karşılığında kursiyerlere verir. Sınav sonuçları ve sertifika alanların listesinin bir sureti millî eğitim müdürlüğüne yazı ile verilir.

Operatörlük kursuyla ilgili bütün iş ve işlemlere ait evrak, kurs müdürlüğü tarafından ayrıca dosyalanarak kurumda muhafaza edilir.

Sınavlarda Ödenecek Ücret

Madde10-Kamu kurum ve kuruluşlarınca açılan operatörlük kurslarının sınavlarında görev alan kurul üyelerine ödenecek ücretler ile buna dair esaslar, bu kuruluşların sınav ve ders ücretleriyle ilgili mevzuat hükümlerine göre tesbit edilir ve uygulanır.

Özel kurslarca açılan Operatörlük Kursları sınavlarında mesai saatleri dışında görev alan millî eğitim müdürlüğü temsilcilerine, 8 x gece öğrenimi yapan ortaöğretim kurumlarındaki öğretmenlere ödenen ders saati ücreti kadar bir ücret ödenir. Ücretler millî eğitim müdürlüğünce belirlenmiş olan bir banka hesap numarasına kurs müdürlüğü tarafından yatırılır. Görevlilerin ücretleri bir tutanakla ödenir.

Diğer hususlar

Madde 11-Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü veya Makine Mühendisleri Odası tarafından yapılan uygulamalar sonucu ortaya çıkacak durumlara göre, bu Esaslar'a aykırı olmamak şartıyla, Millî Eğitim Bakanlığı'nın uygun görüşü alınarak yeni düzenlemeler yapılabilir.

Madde 12- İş Makinesi Kullanma Sertifikası (Operatörlük Belgesi ) almış olanlardan, G sınıfı sürücü belgesi almak isteyenler;

a)Motorlu taşıt sürücüleri kurslarında trafik ve çevre bilgisi dersi ile ilk yardım derslerine devam edip yapılacak sınavlarda başarılı olarak "G " sınıfı sertifika almaları,

b)Bu sertifikalarını " G " sınıfı sürücü belgesi ile değiştirilmek üzere trafik tescil kuruluşlarına müracaat etmeleri,

gerekir.

Madde 13- Karayolları yapısına zarar verecek durumda olmaları itibariyle aşağıda belirtilen iş makinelerini kullanmak üzere " G " sınıfı sürücü belgesi verilemez.

a)Her türlü paletli veya madeni tekerlekli iş makinesi,

b)Keçi ayağı, tırnaklı, bandajları ve benzeri iş makinesi.

Madde 14- Bu esasların yayımından önce iş makineleri kullanma (operatörlük) kursu açma ve öğretime başlama izni almış kamu ve özel kuruluşları bu alandaki faaliyetlerini, bu Esasların yayımından itibaren bir yıl süre ile devam ettirirler. Ancak bir yıl sonrasında kurs açma ve öğretime başlama iş ve işlemleri bu Esaslar çerçevesinde yürütülmeye başlanır.

Yürürlükten Kaldırma

Madde 15-Bu Esasların yayımından itibaren 21 Haziran 1992 tarih ve 21261 sayılı Resmi Gazete'de Bayındırlık ve iskan Bakanlığı'nca yayımlanan "Karayolları Trafik Yönetmeliği'nin 87 nci Maddesi Gereğince İş Makinesi Kullanma Yetki Belgesi (Operatörlük Belgesi) ve G Sınıfı Sürücü Belgesi Alacaklarla İlgili Esasları Kapsayan Tebliğ " ve Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünün 23.9.1992 tarih, 62122 sayılı yazısı ekinde valiliklere gönderilen Esaslar yürürlükten kaldırılmıştır.

Madde 16- Bu Esaslar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.